2e BENEFRA 1997 in Roosendaal

'Ik weet tenminste dat ik gek ben'

Roosendaal - Twee volwassen mannen bladeren verwoed door het meisjesblad Tina.

Naarstig op zoek naar die ene pagina waar de heldin van het verhaal een. potje schaak speelt.

Vijf gulden leggen de verzamelaars voor dit Tina-exemplaar van 4 juli 1997 op tafel. Ze zijn

net op tijd. In een mum van tijd is het stapeltje dat verkoper Sjoerd van Ketel had neergelegd, helemaal

uitverkocht.  Alles wat met schaken te maken heeft is felbegeerd op de internationale schaakverzamel beurs

die afgelopen weekeinde in het Roosendaalse hotel Goderië gehouden werd. Of het nu ansichtkaarten

zijn van Gary Kasparov, postzegels met een schaakspel erop of enveloppen die herinneren aan ,een

schaaktoernooi. Wat breien en schaken met elkaar te maken hebben? De verzamelaars weten het niet.

Maar ze graaien gewoon.  Om nog net een graantje mee te pikken van de snel slinkende stapel zwart-wit

geblokte breiwikkels met daarop de woorden 'checkmate'. Wellicht levert de wikkel ooit nog eens geld op.

Want verzamelaars zijn gek. Joop Jansen uit Valkenswaard komt er onomwonden voor uit. 'Ik verzamel

ALLES op het gebied van SCHAKEN', staat er op zijn visitekaartje. Vooral boeken. De dubbele exemplaren

biedt hij in Roosendaal te koop aan.

'Het is doffe ellende.

De verzameling breidt maar uit en uit'

Dat alleen al zijn er achthonderd. Schoorvoetend vertelt Jansen de waarheid: thuis in Valkenswaard    

heeft hij nog eens zevenduizend hoeken. Uitsluitend en alleen  over het onderwerp schaken. Alle  

wanden in zijn flat zijn volgetast. Het gewicht? Daar wil de gepassioneerde boekenkoper niet over  

nadenken. De waarde van al het papierwerk moest hij laatst voor de verzekering schatten, die bedroeg   

minstens anderhalve ton. "De laatste drie maanden heb ik weer een paar duizend gulden aan       

boeken uitgegeven. Het is een doffe ellende. De verzameling  breidt maar uit en uit," vertelt      

Jansen. In zijn stem klinkt echter geen spoor van spijt. In zijn Kasparov-T-shirtje leunt de        

jongeman eens achterover. Hij gaat haast schuil achter de stapels schaakliteratuur: "Ach, ik ben gewoon

een maffe jood. Maar ik weet tenminste dat ik gek ben." Of die tientallen andere verzamelaars

zich daar ook van bewust zijn? Vanuit Frankrijk, Duitsland en België - er is zelfs een Oostenrijker bij - zijn ze

naar Roosendaal gekomen. Het zijn voornamelijk mannen.  Een enkele echtgenote is meegekomen. Blijkbaar

om een oogje in het zeil te houden. "Mijn vrouw is  mijn secretaresse. Zij houdt bij wat ik uitgeef en ontvang,"

vertelt een gewiekste Belg. "Ik heb beloofd dat als ik hier 5000 francs uitgeef, zij voor datzelfde bedrag

een kleedje mag kopen." Zo ongeveer regelt ook organisator Sjoerd van Ketel het met zijn vrouw. Zorgen

dat de hobby budget neutraal blijft. Toch moppert ze maar al te vaak: "Jij hebt geen verzameling, jij bent een

verzameling."

Twaalf jaar geleden richtte Van Ketel de landelijke Motiefgroep Schaken op. 0m onderling te ruilen, te kopen

en verkopen. 130 legaat den heeft de groep inmiddels. Maar  iedereen kent de verzamelingen

van de ander nu wel. Het werd een beetje inteelt. Daarom was het tijd voor internationalisering. Dat verbreedt

het aanbod," vertelt Van Ketel. Vorig jaar werd in Mechelen voor het eerst een internationale schaakbeurs gehouden.

Dit weekeinde was aan Nederland de eer. Met een miniatuur schaakspel in zijn ene hand en een tas vol

postzegels in de andere stroopt Pim du Chatinier uit Geleen de tafels af. Het draagt zijn inzet. Wat hij

winnen wil? Ach, de jonge schaker, beginnend verzamelaar, kijkt wat rond. "Zo'n stropdas met een

'schaakspel erop is leuk, maar ik heb er al drie. Manchetknopen? Die raak ik toch maar kwijt."

Gewoon een weekend vertoeven tussen lotgenoten, dat bevalt Du Chatinier wel. Geschaakt wordt er eigenlijk

nauwelijks. Op een potje snel- en simultaanschaken in de avonduren na. Karel Falleyn uit het Belgische

Blankenberge maalt er niet om. Hij verzet al jaren geen pion meer. Achter zijn hobby -.. schaken per

 briefwisselingstaat een definitieve punt. "Ik was zelfs in bed nog met de schaakpartijen bezig," vertelt de

Belg. Voortaan telt op schaakgebied alleen nog de verzameling.

uit: Dagblad de stem, 27 oktober 1997