Tentoonstelling Genghis Khan in Nederland                                      door Rob Bijpost

 

In het Nationale Militaire Museum, Verlengde Paltzerweg 1, 3768 MX Soest wordt tot 27 augustus 2017 een bijzondere tentoonstelling gehouden over Genghis Khan (Turks:Timucin) (1162 - 18 augustus 1227)

Er zijn meer dan 200 topstukken uit het Inner Mongolia Museum in Hohhot (China, Binnen Mongolië). Onder meer een gouden zadel uit de tijd van Genghis Khan, zoals alle getoonde objecten,  maakt deel uit van de tentoonstelling, alsmede fluitende pijlen, een compositen boog (uit twee materialen vervaardigd), gouden sieraden en een schaakbord en schaakstukken. De objecten zijn nooit eerder vertoond buiten China, het NNM heeft de primeur. Ze maken deel uit van de tentoonstelling “Genghis Khan, wereldveroveraar te paard”.

 

Genghis Khan.

Hij volgde zijn vader Yesükhei op als leider van een Mongoolse stam en verenigde later de Mongoolse en Turkse stammen tot een confederatie. Na de onderwerping van vele stammen van Mongolië en het vestigen van zijn hoofdstad in Karakoroem, hield hij een grote vergadering, een khuriltai, waarbij hij de leiding van de Mongolen op zich nam en zijn titel Genchis Khan aannam. Hij stelde een gedragscode in, de yasak, en reorganiseerde zijn legers.

Zijn jeugd was niet gemakkelijk. Toen hij negen jaar oud was, huwelijkte zijn vader hem uit. Hij moest bij de familie van zijn toekomstige vrouw wonen tot hij de huwbare leeftijd van 14 zou bereiken. Met deze vrouw , Börte, is hij getrouwd en kreeg hij meerdere kinderen, waaronder vier zonen: Jochi, Chaqatai, Ögedei en Tolui.

Dzjengis Khan geloofde in meritocratie, leiders die werden gekozen op grond van prestaties en capaciteiten. Dzjengis Khan was godsdienstig en de Mongolen respecteerden in gelijke mate de „Eeuwige Blauwe Hemel“ (Munkh Huh Tenger) en de berg in centraal Mongolië, „Burhan Haldun Uul“, waar hij vaak vóór veldslagen bad.

In de praktijk keek hij bij zijn veroveringen, zoals andere “grote`leiders, niet op een paar levens meer of minder. Op het hoogtepunt van zijn macht heerste hij vanaf China tot en met Polen. Vlak voor zijn dood verdeelde Dzjengis Khan zijn imperium onder zijn vier zonen. Het einde van één van de grootste rijken ter wereld.

 

Mongools schaakspel.  1644-1911 (Qing-dynastie)

Sommige mensen doen naast Mongools worstelen, paardrijden en boogschieten mee aan lokale wedstrijden en spelen tijdens Naadam, zoals kameelracen en Mongools schaken. Mongools schaken is erg populair bij de Mongolen. De stijl en stukken van het Mongools schaken lijken op die van gewoon schaken, maar er zijn wel wat kleine verschillen. Het wordt in het Mongools Shatela genoemd en is een oud en uniek spel dat op de steppen werd gespeeld. 

 

Porseleinen schaakstukken. 1260-1368 (Yuan-dynastie)

Deze porseleinen schaakstukken verbeelden mensen die op leeuwen en paarden rijden. De combinatie van de symbholiek van het paard en het typisch Chinese porselein is een goed voorbeeld van de samenkomst van de Mongoolse en de Chinese Han-beschaving tijdens de Yuan-dynastie.

 

De foto’s boven zijn van Rob Spaans. Deze zijn gemaakt tijdens zijn bezoek aan het museum.